දිනන්නට නම් නොනැවතී වෙහෙසෙන්නට සිදුවෙයි

එක් ප්‍රතිචාරයක්

2012.11.28 – ලංකාදීප – මිලින්ද මොරගොඩ

ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය පිබිදෙන වග දත්ත පෙන්නුම් කරයි. දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය ඉහළය. ඒක පුද්ගල ආදායම ද වැඩි ව තිබේ. ප‍්‍රශස්ත ජීවන මට්ටමකට පොදු ජනතාව ගමන් කරමින් සිටින බව එයින් අගවයි. රටක් වශයෙන් දක්වන දියුණුව සැලකිය යුතු තරම් නමුත් තවත් වටිනා දියුණුවකට මග පාදාගත හැකි බව ඵලදායීතාව සම්බන්ධ අලූත් පර්යේෂණ වාර්තා පෙන්වයි.

රටක ජාතික නිෂ්පාදනයට ඵලදායීතාව වැදගත්ය. ආසියානු කලාපයේ රටවල පුරවැසියන් ගේ ක‍්‍රියාකාරීත්වය සලකා ආසියානු ඵලදායීතා දර්ශකයක් නිර්මාණය කර තිබේ. පසුගිය වසර පනහක කාලය තුළ ඵලදායීතාවය සම්බන්ධ දත්ත එකතු කර අනාවරණය කරන ආසියානු ඵලදායීතා සංවිධානය, එමගින් වැදගත් සංසන්දනාත්මක තොරතුරු ඉදිරිපත් කරයි. එයට අනුව මැලේසියානු වැසියෙකුගේ දිනක ඵලදායීතාව ඇමරිකානු ඩොලර් 15 ක් බව දක්වයි. සිංගප්පූරුවේ දෛනික ඵලදායීතාවය ඇමරිකානු ඩොලර් 14.2 කි. දකුණු කොරියාවේ එය ඇමරිකානු ඩොලර් 26.3 ක් වන අතර ශ‍්‍රී ලංකාවේ ඵලදායීතාවය අඩුය. එය ඇමරිකානු ඩොලර් 6-7 අතර අගයක් බව දර්ශකය පෙන්වයි.

කෘෂිකර්මයෙහි සහ සේවා අංශයෙහි නියැලි රටවලට වඩා කාර්මික රටවල පුරවැසියන්ගේ ඵලදායීත්වය වැඩි බව පෙනේ. මෙම දර්ශකයට අනුව ඉන්දියාව හා චීනය දක්වන්නේ ද අඩු ඵලදායීතාවයකි. එකම කාර්යය කරන්නට දෙතැනකදී ගන්නා මග වඩාත් කාර්යක්ෂම වන ආකාරය අනුව ඵලදායීතා දර්ශකය සැකසෙයි. එහි අගය අඩුවන විට රටට කරන දෛනික නිෂ්පාදනයේ වටිනාකම සාපේක්ෂව අඩු ප‍්‍රමාණයක් දක්වා පහතට වැටේ. තරගකාරී ආර්ථික රාමුවක දී එය ප‍්‍රශ්නයකි. මෙම ඵලදායීතා දර්ශකය විග‍්‍රහ කරන විද්‍යාර්ථීහු මෙරට කෘෂිකර්මයෙහි ඵලදායීතාව සාමාන්‍යයෙන් අඩු මට්ටමක පවතින බව දක්වයි. කෘෂිකර්මයේ ඵලදායීතාව ඇමරිකානු ඩොලර් 2-3 අතර ප‍්‍රමාණයකි.

ඉතිහාසය දෙස ආපසු හැරී බලන විට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ප‍්‍රතිශතයක් වශයෙන්  කෘෂිකාර්මික අංශයේ දායකත්වය 1974 දී සියයට 33.16 කි. 2010 වන විට එය සියයට 14 දක්වා අඩුවී තිබේ. එයට සාපේක්ෂව කාර්මික හා සේවා අංශ වල දායකත්වය වර්ධනය වී ඇත. එවැනි පර්වර්තනයක් සිදුවන්නේ කෘෂිකර්මය පිරිහීම සමගය. රටවැසියන් ගොවිතැනින් ඉවත්ව අන් ක්ෂේත‍්‍රවලට යොමුවන්නේ එයින් ලැබෙන ආදායම අඩු හෙයින් බව වටහා ගැනීම අපහසු නැත. ඉඩම බෙදී එහි වගා කරන්නට වියදම වැඩිවන විට ලැබෙන ආදායම ජීවත්වන්නට ප‍්‍රමාණවත් නැත. ඵලදායී ආකාරයට කෘෂිකාර්මික කටයුතු හැරවිය හැකි නම් එතැනදී වාසියක් සිදුවෙයි. ගොවිතැනින් යමක් උපයන්නට නොහැකිවන තැන එයින් යැපෙන පිරිසගේ ජීවන මට්ටම දිනෙන් දින පහතට වැටෙයි. එහි නිරත පිරිසට ලැබෙන ආදායම සීමාසහිත වන විට ඔවුන් රටට එකතු කරන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙහි වටිනාකම ද පහල එකකි. එය දියුණුවට බාධාවක් බව පෙනේ.

අන්තර් ජාතිකව පවතින තියුණු තරගය දෙස බලන විට සාර්ථකව නැගෙන්නට නම් කාර්යක්ෂමතාව හා ඵලදායීතාව ගැන අලූතෙන් සිතන්නට අවශ්‍යය. ජාතික මට්ටමින් පමණක් නොව පාසල් දරුවන් ගේ පටන් ඵලදායීතිවය ගැන සංවාදයක් ඇති කිරීම යහපත්ය. ලෝකයේ ඉහළට නැගුන රටවල් ඵලදායීතාවය ගැන අලූත් සංකල්ප පවා ගොඩනගා ඇත. තායිලන්තය කෘෂිකර්මාන්තයෙන් ඉහළටම පැමිණි රටකි. මැලේසියාව කාර්මික අංශය ද මිශ‍්‍ර කරගෙන කෘෂිකර්මයට ඉඩක් ලබාගෙන තිබේ. දකුණු කොරියාව කාර්මික හා සේවා අංශ වලින් මැත කාලය තුළ විශාල පිබිදීමක් ලබා ඇත. සමස්ථයක් වශයෙන් මෙම රටවල් කෘෂිකර්මය ද එකතු කරගෙන එම රටවල නිෂ්පාදනය ඵලදායී අන්දමට ඉහළ මට්ටමක පවත්වාගෙන ඇත්තේ කෙසේදැයි විමසා බැලීම රටට මහත් ප‍්‍රයෝජනයකි.

අවධානයට ලක්වන අවදානමක් ගැනීම

ප්‍රතිචාරයක් ලබාදෙන්න

ලංකාදීප -2012.11.21 – මිලින්ද මොරගොඩ

 ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික හා සමාජ පසුබිම අනුව අවදානමක් ගෙන කි‍්‍රයාකරන්නට ධෛර්යයක් ඇති පිරිස සීමිතය. වැඩි කොටසකට අලූතින් යමක් කිරීම අවදානමකි. ගමන් කරන මාවතට එපිටින් ඇති දුෂ්කර මාර්ගය තෝරා ගැනීම බොහෝ දෙනෙකුට අභියෝගයකි. ජීවත්වන්නට උවමනා තරමට ආහාර පාන අහේනියක් නැති නම් පැවැත්ම වෙනස් කරන්නට වෙහෙසිය යුතු ඇයි? සම්ප‍්‍රදායික දෙයට එපිටින් ඇති අලූත් දේ ගැන අත්හදා බලන්නට යෝජනා කළ විට එවැනි ප‍්‍රශ්නයකින් පිළිතුරු ලැබෙනු ඇත. සමාජයේ හැම දෙනෙකුම නොවේ. කැක්කුමක් ඇති වෙනසක් සොයා වෙහෙසෙන විකල්ප අදහස් ඇති දෙතුන් දෙනෙකු පරිවර්තනයකට මුල පුරයි. අනෙකුන් ගේ ගැරහුම්, පරිභව සහ අවඥාව මැද නොනැවතී ඉදිරියට ගිය එවැනි මිනිසුන් ලෝකය ජනනීය තැනක් බව දක්වති.

වැව් බැන්දේ ද, දාගැබ් තැනුවේ ද ධෛර්යයක් ඇති මිනිසුන්ය. බල කොටුව සීගිරියක් කළේ සහ ගල් කුළක් අවුකන බවට හැරවූයේ ද, එතැන් දෙස වෙනස්ව දකින්නට සමත් වූ තීක්ෂණ ඇස් ඇත්තන්ය. විදේශීකයන් ඇත් දළ, මුතු මැණික් සොයන අතර මුඩු බිම දැක එහි කෝපි වවන්නට කැමැත්තක් දැක්වූයේ විකල්ප අදහස් අනුවය. වසංගතයකින් කෝපි වගාව බරපතල ලෙස විනාශවන අතර වැවිලිකරුවන් අතරින් ඇතැමෙකු දුර්මුඛ වූයේ නැත. තේ වගාව ඇරඹූහ. පසුව රබර් වගා කරන්නට පටන් ගත්තේය. අර්තාපල් වගා කරන්නට හැකි බව ඔප්පු කළේ ද එවැනි දිරිය ඇති මිනිසෙකි. ඇ`ගලූම් කම්හල් ඇති කළේ, තොරතුරු තාක්ෂණයට යා යුතු බව තීරණය කළේ මෑත කාලයේ වෙනස් ආකාරයට හිතන්නට සමත්වූවන්ය. ගමන මුල අවඥා කරන්නට ඇත. නොසැලකිල්ලටත්, ගැරහීමටත් ලක්වන්නට ඇතිවා නිසැකය. කිසිදින, කිසිවෙකුත් නොදන්නා සිතක පහල වූ සිතිවිල්ලක අවසන් ප‍්‍රතිඵලය අත්පත්ව ඇත්තේ වර්තමානයටය.

සම්ප‍්‍රදායට අභියෝග කරමින් ජාත්‍යන්තරය වේගයෙන් වෙනස් වෙමින් තිබේ. තාක්ෂණ යුගයකි. ශ‍්‍රී ලංකාව තාක්ෂණ හා සේවා ආර්ථිකයේ දී විශාල වෙනස්කම් පෙන්වන ලද නමුත් කෘෂිකර්මයේ දී පෙරුළියක නැත. තේ, රබර් සහ පොල් ඇතුළු බෝග වගාව සමග සුපුරුදු රටාවෙහි නිමග්නය. රට තුළ ඇති විශාල ඉඩම් ප‍්‍රමාණය නිසි කළමනාකරණයකට ලක් කළ හැකිය. අලූත් බව භෝග වලට තැනක් තිබේ. රටට අනන්‍ය අල වර්ග, පලතුරු සහ ධාන්‍ය වර්ග රැසක් වගා නොකිරීම හමුවේ අභාවයට පත්වීමේ තර්ජනයකට ලක්ව තිබේ. කාර්ය බහුල සමාජයකට ගොවිතැන ආදායමක් නැති එකකි. නමුත් අනාගතය හමුවේ කෘෂිකර්මයට ඇති තැන යළිත් නැගෙමින් තිබෙන බව ජගත් පර්යේෂකයන් ගේ මතයයි. අනාගතයට මුහුණ දෙන්නට නම් අද අවදානමක් ගැනීමට හැකි පරපුරක් රටට අවශ්‍යය. තරුණන් ආකල්ප වෙනස්කළ යුතු අතර පරිගනකය ද ගෙන ගොවිපොලට යා හැකි බව හිතන්නට පටන් ගැනීම වැදගත්ය.

ඇතැමෙකුට රටට ආගන්තුක අලූත් දෙයක් වගා කරන්නට යාම අවදානමකි. රටින් වඳවී යන පලතුරක් හෝ බෝග වගාවක් වගා කර වෙළඳ පොළට ඉදිරිපත් කිරීම ද එවැනිය. ඉල්ලූමක් නැති, එලවලූ හෝ පලතුරු අලූත් ආකාරයකට පාරිභෝගිකයන් අතට පත් කිරීම ද අවදානමක් ගත හැකි තීරණයකි. මෙම අවදානමෙන් අවධානය දිනාගත හැකිය. ජන අවධානය ඇති තැනෙක වෙළඳ පොළ බිහිවෙයි. ගස් යට වැටී විනාශ වන පලතුරකින් හෝ රටට අලූතින් හඳුන්වා දිය හැකි යම් වගාවකින් කරන්නට හැකි පරිවර්තනය විශාල එකකි. එය මෙරට ආර්ථිකයට ජවය සපයනු පමණක් නොව පවතින සම්ප‍්‍රදායික ගමන අලූත් මාවතකට යොමු කරන්නක් බව ද සඳහන් කිරීම වටී. එවැනි තීරණයක් ගන්නට කිසිවෙකු උදවු කරන්නේ නැත. ආණ්ඩුවක් හෝ වෙනත් ආයතනයක දිරි ගැන්වීම අපේක්ෂා කළ යුතු නැත. සමාජය උපහාසයෙන් බලනු ඇත. කරන්නට බැරි වැඩ කරන්නට තතනන කෙනෙකු යැයි නොසලකනු නියතය. එහෙත් සාර්ථක වන එක දෙයකින් එය ඉතිහාසයේ සන්ධිස්ථානයක් වන බව නම් ස්ථිරය.

අලූත් අවස්ථා දෙස ව්‍යවසායකත්ව ඇසකින්

ප්‍රතිචාරයක් ලබාදෙන්න

ලංකාදීප -2012.11.14 – මිලින්ද මොරගොඩ

ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික හැඩතලය වෙනස් ව තිබේ. මෙයින් අවුරුදු කිහිපයකට කලින් ජාත්‍යන්තරය සමග ගනුදෙනු කළේ ලිපියකින්ය. ලිපි හුවමාරුවේ පමාව හමුවේ ගැනුම්කරුවන්ගෙන් ඉල්ලූම ලැබෙන විට මෙරට සැපයුම්කරුවන්  අසරණ වී හමාරය. තොරතුරු තාක්ෂණය එහි පෙරුළියක් කළේය. මොහොතකින් නිෂ්පාදකයා අතරමැදියා හා ගැනුම්කරු සම්බන්ධවෙයි. තොරතුරු තාක්ෂණයේ දියුණුව එකී පරිවර්තනයට දායක වී තිබේ. එහි ප‍්‍රයෝජනයෙන් පාරිභෝගිකයාගේ සිතැගි පරිදි නිෂ්පාදනය වැඩිදියුණු කරන්නට ද හැකිය. වර්තමානයෙහි දුර බැහැර සිට නගරයට මාර්ග පහසුකම් වැඩි දියුණුය. තව නොබෝ කලකින් රට පුරා අධිවේගී මාර්ග පද්ධති ඉදිකිරීම අවසන් වනු ඇත. වරාය පුළුල්ය. අලූතින් පහසුකම් සැපයී ඇති අතර ප‍්‍රකට නැව් සමාගම් දිවයිනට පැමිණෙයි. ගුවන් තොටුපොල පහසුකම් වැඩි දියුණු වී තිබේ. ලෝකයේ ප‍්‍රධාන නගර ගුවනින් සම්බන්ධ වී ඇත.

නිෂ්පාදකයාට හෝ වෙළඳ පොළට ගැලපෙන පරිදි මෙලෙස යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය වීම රටක අවශ්‍යතාවයකි. දියුණු රටක තරමට නැතත් මැදි ආර්ථිකයක් ඇති ශ‍්‍රී ලංකාවට මෙය වටිනා වත්කමකි. අවුරුදු ගණනකට කලින් පැවති දුෂ්කර සමය සමග සසඳන විට කැපී පෙනෙන වෙනසකි. මෙම යටිතල පහසුකම් වෙනුවෙන් දේශීය හා විදේශීය වශයෙන් කරන ලද ධන ආයෝජනය විශාල එකකි. ව්‍යාපෘති වෙනුවෙන් ගත් ආධාර එහි ඵල ප‍්‍රයෝජන ලබමින් ආපසු ගෙවන්නට ද රටට සිදුවෙයි. එය අමතක කළ යුතු නැත.

මෙවැනි පසුබිමක් තුළ යටිතල පහසුකම් ඇතිකිරීම පමණක් නොව, නිසි ලෙස ප‍්‍රයෝජනයට ගැනීම ගැන ද අවධානය යොමු කිරීම වටී. ලෝකයේ නන් තැන් වල දකින්නට ඇති ආකාරයට තොරතුරු තාක්ෂණය හා සම්බන්ධ නොයෙක් ව්‍යාපාර මෙරට තුළ ද බිහිවිය යුතුය. වරාය අවට, ගුවන් තොටුපොල ට නුදුරෙන් සහ අධිවේගී මාර්ගය අවටින් අලූත් ගොවිපොල හා කර්මාන්ත බිහිවිය යුතුය. එය කළ හැකි දුර දකින නුවනක් ඇති අලූත් ව්‍යවසායකත්වයටය. එදිනෙදා සිදුවන දේ දැක අලූතින් යමක් නිර්මාණය කරන ව්‍යවසායකයෝ රට තුළ බිහි විය යුතුය. මෙවර අය වැය මගින් ද අපනයනයට හා නිෂ්පාදනයට දිරි දෙන ආකාරය ඉගි කර තිබේ. බදු සහන හා ඉඩම් දෙන බව දක්වා ඇත. අවස්ථා පාදා ගෙන, ගත යුතු මග මැනවින් අවබෝධ කරගත යුතු තරුණ ව්‍යවසායකයන්ය.

නමුත්, අද රට තුළ ඇත්තේ රටින් පිටට පැන දියුණු රටක වැඩ කර යමක් උපයා ගැනීමට ඇති ආකල්පයයි. වෙනත් රටක ඇති ඩොලර් හා රන් පවුම් ගැන සිහින දකින තරුණ පෙළ මෙරටදී කරන්නට හැකි යමක් ගැන දකින්නේ  නැත්තේ ඇයි? එය ප‍්‍රශ්න කළ යුතුය. සුළු ව්‍යාපාරයකින් පටන්ගත් යමක් අද දෙස් විදෙස් පතල කීර්ති නාමයක් ඇති සමාගම් බවට පත්ව ඇති බව වර්තමානයේ පෙනේ. අමුද්‍රව්‍ය ආනයනය, පණිවුඩ හුවමාරුව, විදේශ විනිමය සොයා ගැනීම හා ඉක්මනින් වෙළඳ පොළට යැවීම එම සාර්ථක ව්‍යාපාරිකයන්ට, එදවස තිබුණ මහා අභියෝගයන්ය. ජාත්‍යන්තර වෙළඳාමේ දී හෝ දේශීය වෙළඳ පොළ ගැන හෝ ඔවුන්ට මග පෙන්වා අත දෙන්නට පුද්ගලයන් හෝ ආයතන තිබුණේ නැත. අද පහසුකම් පමණක් නොව ව්‍යවසායකයන්ට දැනුම හා පුහුණුව දෙන අතර එයට රට තුළ අවස්ථා හිග නම් විදේශ දැනුම මෙරට දී පරිගණකයක් භාවිතා කර මෙහොතකින් උපයා ගත හැකි තරමට පහසුවක් ඇත. එවැනි පසුබිමක රටට දියුණුව ඇති කරන අලූත් ව්‍යවසායකයන් තම තමන් සතු කුසලතාවයේ තරම අනුව තැනින් තැනින් අලූත් දේ පටන් ගන්නට අවශ්‍යය. නැගෙන යටිතල පහසුකම් වැඩදායක බව දැනෙන්නේ එවිටය.

වියපත්වීම දෙස වියත් ඇසකින් බැලීම

ප්‍රතිචාරයක් ලබාදෙන්න

2012.11.07 – ලංකාදීප – මිලින්ද මොරගොඩ

ආර්ථික පර්යේෂකයෝ ලෝකයේ සිදුවෙමින් පවතින දෑ විවිධ පැති වලින් සොයා බලති. වැඩි වයස්ගත ජනගහනය ගැන කතා බහ අලූතෙන් පැන නැගී ඇති එවැනි මාතෘකාවකි. ඉපැදීම හා මරණය අතර පසුබිම කාලානුරූපව සංකීර්ණ වී තිබේ. වර්තමානයේ පවුලක දරුවන් ගණන සීමා සහිතය. හො`ද සෞඛ්‍ය පහසුකම් නිසා සාමාන්‍ය පරමායුෂ කාලය ද වැඩිය. ලෝක ජනගහනයේ දරුවන් ද වැඩිමහලූ පිරිස ද ප‍්‍රතිශතයක් ලෙස වෙනස් වෙමින් තිබේ. එම ප‍්‍රතිශතය ඉහළ යන විට සමාජයට දැනෙන හේතුවක් තිබේ. ඔවුන් ශ‍්‍රම බලකායට ඇතුලත් නැත. මැත කාලය තුළ, වැඩ කරන හා උපයන පිරිසට වඩා එම ආදායමෙන් යැපෙන පිරිස ප‍්‍රතිශතයක් වශයෙන් ඉහළ ට නැග තිබේ.

ශ‍්‍රී ලංකාවේ ජනගහන වාර්තා සලකන විට එය අවධානයට ගත යුතු තත්ත්වයක් බව පර්යේෂකයෝ පෙන්වා දෙති. 1981 දී මෙරට වියපත් ජනගහනය මිලියන එකකි. 2011 දී එය මිලියන 2.6 ක් ව තිබේ. මෙම ජනගහන වර්ධන රටාව එලෙසම පැවතිය හොත් වසර 2041 දි එය මිලියන 5.4 ක් වනු ඇත. සමස්ථ ජනගහනයෙන් සියයට 12.5 ක් වයස්ගත වූවන් බව 2011 දත්ත පෙන්නුම් කළත්, මෙයට අනුව 2041 දී සමස්ථ ජනගහනයෙන් සියයට 24.8 ක් විශ‍්‍රාමිකයන්ය. හැම හතර දෙනෙකුගෙන් ම කෙනෙකු ශ‍්‍රම බලකායට ඇතුලත් නැත. උපයන්නන් නොවේ. දරුවන් ද එකතු වූ විට එය තරමක් බරපතල එකකි. තරුණ පවුලක දෙදෙනෙකුට උපයා නඩත්තු කරන්නට සිදුවන පිරිස වැඩිවීමට ඉඩ තිබේ. තවත් අවුරුදු තිහක් ඇතුලත එනම් වර්තමාන පරම්පරාවට තමන්ගේ ම දරුවන් හමුවේ මුහුණ දෙන්නට සිදුවිය හැකි අභාග්‍යය ගැන විස`දුම දැන් සොයා ගැනීම වටී.

ආර්ථිකය සීමා සහිතය. එය තුළ උපයන දේ වැය කිරීමේ ද සීමා මායිම් තිබේ. අද අප දෙමාපියන්ට කරන සැළකිල්ල හා රුකවරණය අපට නොලැබෙන සමාජයක් යනු බරපතල ඛේදවාචකයකි. ඉදිරි පරම්පරාවේ දරුවන්ට ස්වකීය ආර්ථික ප‍්‍රශ්න හමුවේ වැඩිහිටියන්ට සැලකීම ප‍්‍රශ්නයක් විය හැකිනම් එයින් දෙදරා යන්නට ඉඩ ඇත්තේ ශ‍්‍රී ලාංකික සංස්කෘතියයි. දෙමව්පියන් මහ මගට වැටීම, ඔවුන් වැඩිහිටි නිවාස වලට සීමා වීම හෝ ආණ්ඩුවේ දීමනාවලින් යැපෙන තත්ත්වයට පත්වීම මෙරට සමාජ සම්මතයන්ට නිගරුවක් විය හැකිය.

ඉදිරි දශක දෙක තුන ඇතුලත ජනගහනයේ සිදුවන වෙනස්කම් සලකා ප‍්‍රතිපත්ති සම්පාදනයට පියවර ගත යුතුය. විශ‍්‍රාම යන කාලය සංශෝධනය වටිනා අදහසකි. මහන්සියෙන් වැඩ කිරීම වෙනුවට බුද්ධියෙන් හා අත් දැකීමෙන් යමක් උපයන අලූත් ව්‍යවසාය රටට හ`දුන්වා දිය යුතුය. තොරතුරු තාක්ෂණය හා අන්තර් ජාලය එයට මහ`ගු පිටිවහලක් විය හැකිය. සෞඛ්‍ය පහසුකම් වැඩි දියුණු කිරීමට පියවර ගැනීම වටී. ආදායමක් නැති ජන කොටස අසරණවීමට ඉඩ නොදෙන සෞඛ්‍ය රක්ෂණ ක‍්‍රම ගැන උනන්දු විය යුතු අද සිටමය. රක්ෂණාවරණයකට හෝ ඉතිරි කිරීමකට ඇතුලත් වුවහොත් එය දරුවන්ට අත නොපා සිටින්නට මගකි. ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් වියපත් වන සමාජයක මගි ප‍්‍රවාහන ක‍්‍රම, පදික වේදිකා, පදික මාරු අලූතෙන් සකස්වීම අවශ්‍යය. වැඩිහිටියන්ට එදිනෙදා කාලය ගත කරන්නට අවස්ථා ඇති කළ හැක්කේ කෙසේදැයි සිතන්නට අවශ්‍යය. අවසාන වශයෙන් තරගකාරී දැඩි වේගවත් බව වෙනුවට ඉවසිලිවන්ත හා කාරුණික සමාජයක් බිහි කරන්නට උත්සුකවීම ඉතාම වැදගත්ය. අනාගතය වෙනුවෙන් පදනමක් සකස් කළ යුතු අද ය. අප ස`දහාම ය.