2020/06/24 – ලංකාදීප
ලෝක ප‍්‍රජාව අනපේක්ෂිත ඉරණමකට මුහුණ දුන් නමුත් ක‍්‍රමයෙන් එයින් නිදහස් වෙමින් සිටි. කොවිඞ්-19 වයිරසයේ බලපෑම ගැන මෙයින් අදහස් කෙරේ. මිලියන ගණනක් රෝගී විය. ලක්ෂ ගණනක් ජීවිත බිලිගෙන තිබේ. ඛේදවාචකයෙන් පාඩම් ඉගෙනගත් රටවල් නැවත යළි නැගී සිටිමින් අතර අලූත් ජවයක් සහ නව්‍යකරණයක් ද නිරික්ෂණය කළ හැකිය.
අලූතින් ඇතුළුවන යුගය තුළ මෙතෙක් නොතිබුණ පැති වලින් අවස්ථා මතුවෙමින් තිබේ. විද්‍යාව හා තාක්ෂණය වෙත නැඹුරු වී ඇත. බලශක්ති ප‍්‍රභවය බොරතෙල් යුගයේ සිට සූර්ය බලය වෙත පරිවර්තනයකි. භාණ්ඩ ප‍්‍රවාහනයට ඩ්‍රෝන තාක්ෂණය යෙදවෙමින් තිබේ. රාජ්‍ය පරිපාලන හා ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතා වෙනස් ව්‍යුහයක් ගෙන තිබේ. සන්නිවේදන අංශ වේගවත් වී ඇත. ව්‍යාපාර මෙහෙයවන අන්දම පමණක් නොව නිෂ්පාදකයා හා පාරිභෝගිකයා සම්බන්ධ වන ස්වභාවය ද නවතම ප‍්‍රවේශ සහිත බව අධ්‍යයන වාර්තා දක්වයි. අලූත් ආයෝජන සිදුවෙයි. ආයෝජනය කරන අංශවල තිබුණ ගෝලියකරණ ස්වභාවයෙහි වෙනස්කම් ඇති වී තිබේ. ලෝකයේ සිදුවන නව ප‍්‍රවණතා කෙරෙහි පුලූල් අවධානයක් යොමු කළ යුතුය. එය ශ්රී ලංකාවේ පිබිදෙන අනාගතය කෙරෙහි තිරණාත්මකය.
ලෝක ආර්ථිකයට ආසියාවෙන් ලැබෙන දායකත්වය ඉහළ යනු ඇති බව කොවිඞ් -19 වසංගතයට කලින් පවා අවධානයට ලක් ව තිබුණ කරුණකි. අද එය යතාර්ථයක් ව තිබේ. බටහිර වෙළ`ද පොල වෙත අවතීර්ණ වෙන්නට කලින් ආසියාවේ රටවල් අතර භාණ්ඩ හා සේවා හුවමාරු අවශ්‍යතා පුලූල් වන බව අනාවරණය වෙයි. කලාපීය වශයෙන් ශක්තිමත් වෙමින් තිබේ. මෙතෙක් කල් ඇමරිකාව, බි‍්‍රතාන්‍ය හෝ යුරෝපා ප‍්‍රජාව වෙත ඉලක්ක වූ විදේශ වෙළදාම කලාපීය වශයෙන් 
කේන්ද්‍රගතවීම අවබෝධකරගත යුතු සංකීර්ණ පැත්තකි.
අපට හුරු වි තිබුණ පැරණි ව්‍යුහය අවසන්ය. ඉදිරි වසර දහය තුළ නිර්මාණය වන ලෝක ස්වභාවයට ගැලපෙන පරිදි තීරණ ගත යුතුව තිබේ. මධ්‍ය පරිමාන ව්‍යවසායකත්වය මෙහි දි ගැටළුවලට මුහුණ දෙනු ඇත. වෙනස්කම් ඇති කරන තීරණ මහා පරිමාන ව්‍යවසායකයන්ට ඉක්මනින් ගත හැකි නමුත් මධ්‍ය පරිමාන පිරිසට අභියෝග මතුවෙයි. සංචාරක, ඇගළුම් අපනයන හෝ තේ කර්මාන්තයේ නියැලි මහා පරිමාන ආයෝජකයන්ට තම අත්දැකිම් සහ වෙළද පොල වෙනස් වන අන්දම ගැන අධ්‍ය්‍යනය කළ හැකිය. සමික්ෂණ කරන්නට හෝ අලූත් පර්යේෂණ වල ප‍්‍රතිපල ලබා ගත හැකිය. එහෙත් මධ්‍ය පරිමාන ආයෝජකයන්ට මුල සිට වෙහෙසෙන්නට සිදුවෙයි. ප‍්‍රතිපත්ති සකස් කරන විට එවැනි පැති ගැන සොයා බැලීම සුදුසුය.
කොවිඞ්-19 වසංගතය හේතුවෙන් දුෂ්කරතාවට පත් වූ කර්මාන්ත හා ව්‍යාපාර නගා සිටුවන පියවර ඇරඹී තිබේ. රජය සහන යෝජනා ක‍්‍රම ගැන යුහුසුළු වෙයි. අඩු පොලි ණය පමණක් නොව නැවත වැඩ පොල ආරම්භ කරන සහාය ප‍්‍රකාශයට පත්ව ඇත. බැංකු හා මුල්‍ය ආයතන වහාම ක‍්‍රියාත්මක නොවීම බලවත් අඩුවක් බව ට චෝදනා මතු වී තිබුණි. වහා පියවර ගෙන තිබේ.
තිබුණ රාමුව නැවත හදන පියවර පමණක් ප‍්‍රමාණවත් නැත. අලූත් තීරණ ගත යුතුය. මෙතෙක් පැවැති ආර්ථික සහ සමාජ ක‍්‍රමය ගැන අතෘප්තියක් තිබුණ බව නොරහසකි. ආණ්ඩු වෙනස්කර පාලන ව්‍යුහයෙහි පවතින ගැටළු නිරාකරණය කරන සේ ජනතාව ඉල්ලා සිටි බව අමතක කළ යුතු නැත. එක වරක් දෙවරක් නොව සැහෙන අවස්ථා ගණනක ජනතාව කියා තිබේ. කැළඹිලි සහ අවසානයේ දී ත‍්‍රස්තවාදයක් දක්වා විහිදි ගියේ නොවිසදුණු ප‍්‍රශ්න බව මතක් කර දිය යුතුය. නිදහස ලැබූ දිනයේ සිට රටට අනන්‍ය ක්රමයක් සකස් කරන තෙක් ජනතාව බලා සිටියේය. නැවතත් පුරුදු රාමුව හදන්නට කලින් පිබිදෙන යුගය ගැන හිතන්නට අවශ්‍යය.තරුණ පරපුර ඉල්ලන පරිවර්තනය කුමක්ද? යුක්තිය හා සාධාරණත්වය ඇති කළ යුතුය. වේගයෙන් තිරණ ගත යුතු අතර කුසලතාවයට අවස්ථාවක් ලැබෙන සමාජ ක්රමයක් ගොඩනැගීම වැදගත්ය. එළැඹෙන මහ ඡන්දයේ දී ජනතා අභිලාශ උච්ඡතම තැනකට එනු ඇති අතර බැංකුවෙන් ණයක් දී ස්වයං රැකියාවකට තල්ලූ කිරීමකට වඩා නිර්මාණශීලි යමක් රටට අවශ්‍ය වී තිබේ.
ආන්දෝලනයකට ලක් ව තිබේ. පවතින ආර්ථික දුෂ්කරතා හෙයින් ණය අය කරගැනීම මාස හයකට තාවකාලිකව අත්හිටුවන ලෙස රජය නිවේදනය කර තිබිය දී ණයට හිලව් වශයෙන් තී‍්‍ර රෝද රථය ලීසිං සමාගම භාරයට ගෙන ඇත. එක වාරිකයක් ගෙවා නිදහස් කරන ලෙස කරන ලද ඉල්ලීම දුර දිග ගොස් මරණයකින් කෙළවර වී තිබේ.
ර එය පිරිවැය අවම කරන හා නාස්තිය සිමාවන පියවරකි.
වීමෙන් පසු ලෝකය අලූත් ආරම්භයකට ගමන් කරනු නිසැකය. ආර්ථිකය, සෞඛ්‍ය, අධ්‍යාපන, ප‍්‍රවාහන හා නිෂ්පාදන ඇතුළු සියළු පැති නවතම විද්‍යාත්මක හා තාක්ෂණික යුගයකට ඇතුළුවීමක් අපේක්ෂා කළ හැකිය. විකල්ප ව්‍යුහ හැදෙන්නට බැරි නැත. සාමාන්‍යයෙන් මෙතෙක් තිබුණ ලෝකයේ ගමන් මග තිබුණ වේගය වඩා ඉක්මන්වීමට ඉඩ තිබේ. ඩිජිටල්කරණ භාවිතාව, සමාජ දුරස්ථකරණය වඩා ප‍්‍රායෝගික කරන්නට අවකාශ සලසනු ඇත. එමගින් ලබාගත හැකි අවස්ථා නොසිතන, නවතම පැති විවර කරන්නට ඉඩ තිබේ. ශ්රී ලංකාව රටක් වශයෙන් මෙකී පරිවර්තනය ගැන අවධානය යොමු කරන්නට අවශ්‍යය. වයිරසය තවමත් පවතින අතර වැඩ කරන්නට සූදානම්වීම කාලෝචිතය. ජනතාව ආරක්ෂා කරගැනීමේ අවකාශයෙන් පසු ජීවනෝපාය නැවත අරඹන අභියෝගය එල්ල වී තිබේ.
Milinda Prashna 